Wprowadzenie Nowych Przepisów
Od 20 czerwca 2025 roku weszły w życie rewolucyjne przepisy Unii Europejskiej dotyczące smartfonów i tabletów. Wszystkie urządzenia mobilne wprowadzane do obrotu na terenie UE po tej dacie muszą posiadać na opakowaniu specjalną etykietę energetyczną, podobną do tych znanych z lodówek, pralek czy telewizorów.
Nowe regulacje są elementem unijnego ekoprojektu i mają na celu wydłużenie cyklu życia elektroniki użytkowej, ograniczenie elektroodpadów oraz walkę z planowanym postarzaniem produktów. Przepisy obejmują zarówno aspekt informacyjny poprzez wprowadzenie etykiet, jak i techniczny poprzez nałożenie konkretnych wymogów na producentów.
Zakres Obowiązywania Nowych Przepisów
Produkty Objęte Regulacjami
Nowe wymagania dotyczą następujących urządzeń:
- Smartfony przeznaczone do sieci komórkowych lub satelitarnych
- Telefony bezprzewodowe używane z linią stacjonarną
- Telefony z przyciskami bez dostępu do internetu (feature phones)
- Tablety z ekranami o przekątnej od 7 do 17,4 cala
Wyłączenia z Przepisów
Nowe regulacje nie obejmują:
- Urządzeń wprowadzonych na rynek przed 20 czerwca 2025 roku
- Urządzeń z elastycznymi wyświetlaczami, które można częściowo lub całkowicie składać lub zwijać
- Urządzeń zaprojektowanych do komunikacji o podwyższonym poziomie bezpieczeństwa
Wymagania Techniczne dla Producentów
Producenci smartfonów i tabletów muszą spełnić pięć kluczowych wymogów dotyczących konstrukcji i wsparcia urządzeń:
Trwałość Fizyczna
- Zwiększona odporność na przypadkowe upadki z wysokości jednego metra (minimum 45 upadków)
- Zabezpieczenie przed kurzem i wodą na poziomie minimum IP44
- Odporność na zarysowania – twardość ekranu minimum 4 w skali Mohsa
Żywotność Baterii
Bateria musi wytrzymać co najmniej 800 pełnych cykli ładowania przy zachowaniu minimum 80% początkowej pojemności. Oznacza to, że nawet po kilku latach użytkowania bateria powinna oferować zbliżony czas pracy jak nowa.
Naprawialność
- Dostępność kluczowych części zamiennych w ciągu 5-10 dni roboczych przez minimum 7 lat po zakończeniu sprzedaży
- Modułowa konstrukcja umożliwiająca łatwą wymianę baterii lub ekranu
Wsparcie Systemowe
Aktualizacje systemu operacyjnego i poprawki bezpieczeństwa przez co najmniej 5 lat od daty zakończenia wprowadzania na rynek ostatniego egzemplarza danego modelu.
Dostęp dla Serwisów
Równe szanse w dostępie do oprogramowania i firmware’u dla wszystkich profesjonalnych serwisantów, nie tylko autoryzowanych.
Zawartość Etykiety Energetycznej
Na etykiecie energetycznej znajduje się siedem kluczowych informacji przedstawionych za pomocą czytelnych ikon, symboli i klas:
Klasa Efektywności Energetycznej
Ogólna ocena energooszczędności urządzenia prezentowana na kolorowej skali od zielonej (klasa A) do czerwonej (klasa G). Klasa A oznacza smartfon o najwyższej wydajności energetycznej, a G – urządzenie najmniej efektywne energetycznie.
Czas Pracy na Jednym Ładowaniu
Przybliżony czas pracy urządzenia na jednym cyklu ładowania, podany w godzinach i minutach. Wartość ta jest określana w kontrolowanych warunkach testowych.
Odporność na Upadki
Klasa odporności na upadki określana w skali od A do E, gdzie A oznacza najwyższą odporność.
Żywotność Akumulatora
Liczba cykli ładowania, po których pojemność baterii utrzymuje się na poziomie co najmniej 80% pierwotnej wartości. Minimum wynosi 800 cykli.
Klasa Naprawialności
Wskaźnik łatwości naprawy w skali od A do E, gdzie A oznacza najlepszy serwis, obejmujący dostępność części i łatwość naprawy.
Stopień Ochrony Przed Kurzem i Wodą
Klasyfikacja zgodna ze standardem IP (np. IP68), określająca poziom wodoszczelności i pyłoszczelności.
Kod QR
W prawym górnym rogu etykiety znajduje się kod QR prowadzący do bazy danych EPREL ze szczegółowymi informacjami technicznymi o urządzeniu.
Baza Danych EPREL
Europejski rejestr produktów do celów etykietowania energetycznego (EPREL) to zarządzana przez Komisję Europejską internetowa baza danych zawierająca szczegółowe informacje techniczne o produktach. Producenci, importerzy i autoryzowani przedstawiciele są prawnie zobowiązani do rejestrowania swoich produktów w bazie EPREL i dostarczania dokładnych danych.
Od 20 czerwca 2025 roku smartfony i tablety zostały dodane do bazy EPREL jako nowa kategoria produktów. Baza działa od 1 stycznia 2019 roku i zawiera obecnie ponad milion etykiet produktów zarejestrowanych przez ponad 8 tysięcy firm.
Struktura Bazy EPREL
Baza składa się z dwóch części:
- Części publicznej dostępnej dla wszystkich konsumentów, zawierającej podstawowe parametry urządzenia oraz etykietę informacyjną
- Części dostępnej tylko dla władz państw członkowskich i przedstawicieli Komisji Europejskiej, zawierającej szczegółową dokumentację techniczną
Umieszczanie Etykiet
Etykieta energetyczna musi być umieszczana:
- Na opakowaniu każdego sprzedawanego telefonu i tabletu
- Na stronie internetowej produktu w przypadku sprzedaży online
- W widocznym miejscu w pobliżu produktu w sklepach stacjonarnych
Kontrola i Weryfikacja
Komisja Europejska zastrzega sobie prawo do weryfikacji parametrów podawanych przez producentów, zwłaszcza w zakresie:
- Ochrony przed kurzem i wodą
- Trwałości baterii
- Naprawialności urządzeń
W Polsce kontrolą etykietowania energetycznego zajmują się Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej (WIIH) oraz Urząd Komunikacji Elektronicznej (UKE).
Znaczenie dla Konsumentów
Wprowadzenie etykiet energetycznych ma pomóc konsumentom w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji zakupowych. Po raz pierwszy możliwe będzie łatwe porównanie urządzeń mobilnych nie tylko pod względem wydajności czy marki, ale także tego, jak długo mogą posłużyć użytkownikowi oraz jak łatwo i tanio będzie można je naprawić w razie awarii.
Dzięki nowym przepisom konsumenci otrzymają przejrzyste informacje o ważnych parametrach telefonu bez konieczności zagłębiania się w specyfikację techniczną. Etykiety mają również przyczynić się do ograniczenia elektrośmieci i promowania zrównoważonego rozwoju w sektorze elektroniki użytkowej.
Podsumowanie
Nowe wymagania dotyczące etykiet energetycznych na smartfonach i tabletach stanowią znaczący krok w kierunku zwiększenia przejrzystości rynku urządzeń mobilnych oraz promowania trwalszych i bardziej naprawialnych produktów. Dzięki ujednoliconym standardom informacyjnym konsumenci będą mogli dokonywać bardziej świadomych wyborów, uwzględniających nie tylko cenę i funkcjonalność, ale także wpływ urządzenia na środowisko i długoterminowe koszty użytkowania.
